31.1.11

Extreme Makeover, Keukenla Edition

Voor:



Na:




Een hoop weggegooid, een hoop teruggevonden waarvan ik vergeten was dat ik het had.

Ik blijk tot 2020 genoeg kaneelstokjes en gedroogde tijm in huis te hebben. En heel veel bouillonblokjes, dat ook, en heel veel minuscule restjes pasta. Ik zal maar niet zeggen dat ik mijn leven ga beteren, want die kans is klein. Gewoon af en toe flink de bezem erdoor!

25.1.11

1 kool en 6 tenen knoflook



Dit is wat je moet doen, als je een paar uurtjes de tijd hebt. Niet dat je die paar uur echt aan het fornuis hoeft door te brengen hoor. Je kan best tussendoor wat anders gaan doen. Werken, stofzuigen, langs je favoriete blogs surfen, twitteren. Als je maar elke 20 minuten even door de keuken wandelt om in de pan te roeren en de goddelijke geuren op te snuiven van dit doodsimpele, nederige, verschrikkelijk lekkere koolgerecht.

Je hebt niks méér nodig dan een witte kool, zo´n gladde jongen van ongeveer een kilo, die eruit ziet als een bowlingbal. Een beetje olie, 6 tenen knoflook, water, azijn en peper en zout. Dat is het. En dan, geduld. Eerst geduld en een beetje spierkracht om die bowlingbal in dunne sliertjes te snijden, daarna geduld om de 6 tenen knoflook héél héél zachtjes te laten zweten in de olie, en met argusogen op te letten dat de knoflook niet bruin wordt. En daarna dus het geduld om de kool een uur of 2 zachtjes te laten stoven, terwijl je af en toe roert, een scheutje water toevoegt en zorgt dat het een beetje bruin bakt maar absoluut niet aanbrandt.

Als je dat allemaal hebt gedaan, wat heb je dan? Een pan vol kool, die er, ik moet het toegeven, niet bijzonder aantrekkelijk uitziet. Maar proef. Fluweelzachte kool die smelt op je tong, zoet en geurig doortrokken van knoflook.

Wat doe je met die pan vol heerlijkheid? Eet het gewoon zo, als lunch met een geroosterd boterhammetje en misschien wat vlokjes Parmezaan. Als bijgerecht bij een gebraden kip of suddervlees. Heerlijk bij een klassiek gehaktbrood. Eén avond roerde ik deze kool samen met wat eetlepels crème fraiche, gebakken spekjes en wat fijngehakte rozemarijn door de pasta. En de restjes die ik overhad sudderde ik samen met een paar in blokjes gesneden zoete aardappels en wat verkruimelde, gebakken chorizo in een liter bouillon voor een bijna instant soep.

met een paar druppels goede balsamico


Gestoofde witte kool met knoflook
1 flinke witte kool
6 flinke tenen mooie, niet muf of sterk ruikende knoflook
een flinke scheut olijfolie
3 eetlepels witte wijn azijn
peper, zout
water zoals nodig

Verwijder de buitenste bladen van de kool. Snij de kool in kwarten, verwijder de harde kern, en snij de kool in dunne reepjes.
Snij de gepelde tenen knoflook in zo dun mogelijke plakjes.
Verhit de olie in een braadpan met dikke bodem (op heel laag vuur)en doe de knoflook erbij. Verwarm de knoflook in de olie maar let heel goed op dat deze niet bruin wordt. Doe de kool erbij, zout en peper, en azijn. Laat met het deksel op de pan een kwartiertje stoven tot de kool wat geslonken is. Voeg dan een klein scheutje water tie en laat nog zo'n anderhalf uur stoven. Controleer de pan elke 20 minuten, en voeg zo nodig regelmatig een klein scheutje water toe. Je wil dat de kool een heel klein beetje bakt en lichtbruin wordt, zonder aan te branden.

23.1.11

Bakken met restjes: Pruimenkoek



Zondagmiddag, geen zin meer om achter de computer te zitten, dus ik ging een beetje rommelen in de keukenkastjes op zoek naar restjes van het een of ander om ´iets´mee te bakken. Ik vond een half zakje gedroogde pruimen zonder pit, overgebleven van de bijzonder decadente chocoladetaart met pruimen-armagnacpuree die ik een tijdje geleden voor een etentje had gemaakt. Iets gezonders dan dat wilde ik, iets met een stevige bite. Geen zin om een recept te gaan zoeken, dus ik deed maar wat - en het werkte! Nou is bakken niet echt mijn sterkste punt, dus ik ben altijd helemaal gelukkig als ik zelf iets verzin wat dan nog werkt ook.

Dit zou, denk ik, ook lekker zijn met dadels in plaats van pruimen, mocht dat toevallig het gedroogde fruit zijn wat er in jouw keukenkastje rondwaart. En gedroogde abrikozen of zelfs rozijnen kunnen ook, denk ik. En wat die rum betreft: terwijl ik de pruimen in stukjes sneed zag ik een flesje rum op het aanrecht waarvan ik oprecht niet meer weet waar ik het oorspronkelijk voor gekocht en gebruikt heb. Neem gerust een andere alcohol (armagnac of cognac is erg lekker bij gedroogde pruimen) of vervang de alcohol door een scheutje water.

De pruimenkoek is niet heel zoet en smaakt, het moet gezegd, behoorlijk gezond. Te gezond misschien om hem te laten fungeren als toetje, maar het is een heerlijk hapje bij de koffie of thee en zou ook een geweldige versnapering zijn voor in de lunchtrommel.



Pruimenkoek

175 gram gedroogde pruimen zonder pit
sap en rasp van 1 sinaasappel
2 eetlepels rum
100 gram zelfrijzend bakmeel
50 gram havermout
75 gram lichtbruine basterdsuiker
75 gram boter in blokjes
zout

Snij de pruimen in kleine stukjes en doe ze in een pannetje met sinaasappelrasp en -sap, en de rum. Breng aan de kook en laat een paar minuten zachtjes pruttelen. Neem van het vuur en laat afkoelen.
Verwarm de oven voor op 180 C.
Meng in een kom de bloem met de suiker, havermout en een flinke snuf zout. Kneed de boter erdoor tot je een korrelig deeg hebt. Roer daar de pruimen door en stort het mengsel in een licht met boter ingevette klein ronde of vierkante taartvorm.
Bak ca. 20minuten, of tot de koek goudbruin is en de bovenkant knapperig.

19.1.11

Spliterwten voor januari


Je hoort veel mensen klagen over januari. Dat het zo'n donkere gure maand is, zo'n desillusie als de decemberlichtjes en kerstbomen zijn onttakeld. Dat het nog zo lang duurt voor het lente wordt. Dat er niks lekkers te eten is (geen fijne groente, geen lekker fruit).

Hier wordt wel geklaagd, maar niet over januari. Ik hou juist erg veel van januari (en ook van februari!) Het zijn de perfecte wintermaanden, tijd om nog te genieten van al het heerlijks dat de donkere maanden te bieden hebben. Minder geforceerd en opgefokt dan december. Wie zegt dat je in januari niet allerlei leuke borrels en feestjes kunt organiseren? Daar hoeft het toch geen kerst voor te zijn? En in januari is het toch ook heerlijk thuiskomen in een gezellig met kaarsen verlicht huis waar de kachel brandt, waar je kunt opwarmen na een fietstocht door de regen, waar je een lekker pannetje van het een of ander op het vuur kunt zetten? Lente is het voor je het weet. Te snel, zoals zoveel dingen te snel gaan.

Misschien zijn veel mensen wel zo chagrijning in januari omdat ze, gedwongen door allerlei goede voornemens, op 'dieet' zijn gegaan. Daar heb ik geen last van - ik eet in januari net zo lekker als de rest van het jaar. En als dat 'lekker' toevallig wat minder vet of zoet of alcoholisch is, dan is dat omdat ik zo wíl eten, niet omdat het moet.

Januari is ook vaak de maand dat ik echte erwtensoep maak. De laatste tijd las ik her en der over vegetarische erwtensoep, en daar moest ik dan steeds een beetje schamper om lachen. Ik bedoel, als je Echte Erwtensoep kunt maken, die stijf staat van het varkensvet en die de hele dag moet sudderen, waarom zou je dan wat anders willen? Maar goed, dat is precies het antwoord natuurlijk: als je gewoon een lekker soepje wilt maken met wat minder vet en in wat minder tijd, dan maak je een vegetarische soep met spliterwten. Je moet het eindresultaat gewoon niet vergelijken met de versie voor carnivoren: dit soepje staat geheel op zichzelf. En maakt gelukkig, of je nou wel of niet de januari-blues hebt. En o ja, als je je écht geen spliterwten zonder varkensvlees kunt voorstellen, bak dan wat spekjes uit en strooi die over de soep.



Spliterwtensoep
hoofdgerecht voor 2 personen

1 kleine winterpeen, in kleine blokjes
1 ui, gesnipperd
2 tenen knoflook, gesnipperd
het wit van 1 dunne prei, gesnipperd
1/2 theelepel gemalen komijnzaad
1/2 theelepel gemalen korianderzaad
paar takjes bladselderij, gesneden
200 gram spliterwten
1 liter groente of kippenbouillon
olijfolie
zout, peper
boter, citroensap, chilivlokken, joghurt of zure room

Verhit een scheutje olijolie in een soeppan met dikke bodem en bak hierin de ui, prei, wortel, en knoflook zachtjes een minuut of 10. Doe de komijn en koriander erbij en bak deze even mee. Doe dan de selderij, erwten en bouillon in de pan. Voeg zout en peper toe, breng aan de kook en laat met het deksel op de pan ca 2 uur heel zachtjes koken.
Je kunt de soep nu laten zoals ie is, of hem geheel of gedeeltelijk pureren. Voeg, afhankelijk van oe dik je je soep wil, eventueel nog wat water toe. Mijn soep was erg dik en had nog wel een kopje water nodig voor hij de door mij gewenste substantie had. Proef op zout en peper en roer en een klein beetje citroensap door.

Serveer met een lepel zure room, chilivlokken, en een sliertje gesmolten boter of goede olijfolie. De combi boter/joghurt/chilivlokken is, als ik me niet vergis, Turks (in ieder geval at ik het in Turkije voor het eerst) en werkt beter dan je misschien zou denken.

17.1.11

Boerenkoolchips





Boerenkool chips, hoe kom je er op? Ik hoor het jullie denken. Nu zou ik graag de credits en het applaus voor dit geniale idee in ontvangst nemen, maar nee. Dit is zo´n recept dat al een jaar of wat over het hele wereldwijde web rondzweeft. En soms, als ik overal juichende verhalen over iets lees, krijg ik daardoor juist mínder zin om het te maken. Een soort dwarse recalcitrante ´ja ja het zal wel´ houding. Kinderachtig, ik weet het, en in dit geval ook nog eens heel erg dom.

Het duurde dus tot dit weekend voor ik eindelijk overstag ging. Ik zag bij de natuurwinkel zulke prachtige krakend verse hele boerenkoolbladen, en ik was op zoek naar een idee voor een groen en licht voorafje bij een etentje dat uitsluitend uit bruin en beige zou bestaan (puree, uienjam, geconfijte eendebouten, zuurkool). O, ja, die boerenkoolchips, laat ik dat dan eindelijk maar eens proberen.


Lezers, ik hoop dat jullie niet lijden aan dezelfde rare afwijking, want ik ga nu even heel erg enthousiast worden. Deze groene hapjes zijn verschrikkelijk lekker. De kool wordt onwaarschijnlijk knapperig (de blaadjes spatten in een soort vuurwerk in je mond uit elkaar) maar houden gek genoeg ook nog een beetje een bite. En het klinkt onmogelijk, maar ze smaken gezond en hebben tegelijkertijd de volmaakte vet/zout bevrediging van heel goed snackvoer. Enig nadeel? Je kunt niet ophouden ervan te eten. Hoeveel je ook maakt, het is altijd te weinig.

Zo´n 300 gram boerenkool levert een snackhapje op voor 4 personen bij de borrel. Maar toen ik het vandaag nog een keer ging maken, om het recept goed te testen, had ik er geen enkele moeite mee die hele berg chips in mijn eentje in één keer op te eten.



300 gram boerenkoolbladen
2 eetlepels olijfolie
zout, chilivlokken

Verwarm de oven voor op 190 C. Bekleed een bakplaat met bakpapier (gebruik 2 bakplaten, of bak de chips in 2 ladingen).
Scheur de kool in stukjes van de harde nerven. Was de stukjes in ruim koud water grondig, tot ze geheel zandvrij zijn. Droog ze, bijvoorbeeld in een slacentrifuge. Wikkel ze daarna nog in een droge theedoek, en laat ze vervolgens uitgespreid op een droge doek liggen. De krullerige boerenkool is moeilijk geheel droog te krijgen, maar elk druppeltje water zorgt ervoor dat je chips straks niet knapperig worden.
Spreid de helft van de kool uit op de bakplaat. Giet er een eetlepel olijfolie over en masseer deze met je handen in de stukjes kool, zodat ze allemaal met een vettig laagje bedekt zijn.
Bak ze 10-12 minuten. Ze moeten dan bros en knapperig zijn en een heel klein beetje beginnen te bruinen aan de randjes. Pas op dat ze niet te bruin worden, dan worden ze bitter.
Neem ze uit de oven en bestrooi met zout en chilivlokken. laat een klein beetje afkoelen en eet dan meteen op, ze zijn het lekkerst als ze nog een klein beetje warm zijn. Herhaal met de rest van de kool.
Je kunt ze niet bewaren, maar dat zal ook niet nodig zijn.

10.1.11

Altijd-goed-recept



recept vandaag in nrc.next.

Dit is mijn laatste column voor nrc.next, vanaf volgende week neemt Janneke Vreugdenhil op maandag mijn plaats weer in!

3.1.11

1.1.11

Eén klein liedje, en groene thee-koekjes



De kwaliteit van de video is niet geweldig, maar het is de enige die ik kon vinden op You Tube.
Mijn goede voornemen voor 2011: blijven zoeken naar de liedjes die nog gezongen willen worden. Blijven zingen, blijven schrijven, blijven koken, blijven genieten.

One Little Song
There’s gotta be a song left to sing
Cause everybody can’t have thought of everything
One little song that ain’t been sung
One little rag that ain’t been wrung out completely yet
Gotta a little left

One little drop of falling rain
One little chance to try again
One little bird that makes it now and then
One little piece of endless sky
One little taste of cherry pie
One little week in paradise and I start thinkin’

There’s gotta be a song left to sing
Cause everybody can’t have thought of everything
One little note that ain’t been used
One little word ain’t been abused a thousand times
In a thousand rhythms

One little drop of falling rain
One little chance to try again
One little bird that makes it every now and then
One little piece of endless sky
One little taste of cherry pie
One little week in paradise and I start thinkin’

Gotta be a song left to sign
Cause everybody can’t have thought of everything
One little song that ain’t been sung
One little rag that ain’t been wrung out completely yet
Till there’s nothing left


Onze Oudejaarsavond verliep wat anders dan gepland: we waren allebei te verkouden om de deur uit te gaan, moesten ons oud&nieuw feestje dus afzeggen, en zaten in plaats daarvan samen op de bank met een fijne film en een kopje kippensoep.
Om 12 uur toch maar wel een glaasje bubbels gedronken en op het dakterras gekeken naar het vuurwerk van de stad.
Geluisterd naar Happy New Year, het liedje waarbij we elkaar 18 jaar geleden op Oudejaarsavond hebben leren kennen. En toen redelijk op tijd en onbeneveld naar bed.



Om maar weer eens te bewijzen hoe weinig je hebt aan goede voornemens: van de plannen die ik had voor de kerstvakantie kwam bitter weinig terecht. Te verkouden om op mole ingrediënten uit te gaan, geen puf om erwtensoep te maken.
Nou goed, koekjes heb ik wel gebakken. Eén uit drie, da´s toch niet slecht. Het glas voor driekwart vol.. we zijn optimistisch.



Deze groene thee-koekjes zijn dramatisch mooi en heel erg lekker. Door de grassige, licht bittere matcha thee en het feit dat er niet zoveel suiker in zit zijn dit, zo dacht ik, echt koekjes voor volwassenen. Maar toen nam ik ze vandaag mee op nieuwjaarsvisite naar vrienden met een dreumes van 2 1/2, en die verorberde er met smaak een stuk of 4.

Shortbread groene thee-koekjes dus, variatie op een recept van Dorie Greenspan. De uitroltip is, zoals vaker als het om tips van Dorie gaat, geniaal.

voor ca. 24 koekjes
100 gram zachte boter
50 gram poedersuiker
snufje zout
1 eetl macha
100 gram bloem
1 eetlepel maizena
50 gram witte chocola, heel fijn gehakt (optioneel)
beetje kristalsuiker om te bestrooien



Zeef de poedersuiker met de matcha en het zout. Doe de boter erbij en roer zalvig. Zeef de bloem met de maizena en voeg deze toe. Meng tot de bloem is opgenomen, niet langer. Roer eventueel de chocola erdoor.
Neem een diepvries zak van ca. 3 liter inhoud en doe het deeg erin. Druk het uit tot een platte lap (eerst met je handen, daarna met een deegroller). Til het plastic af en toe op om ervoor te zorgen dat je niet teveel rimpels in het deeg krijgt. Rol de deegplak tussen het plastic uit tot een rechthoek van een halve centimeter dikte. Leg het deeg minstens 2 uur in de koelkast.
Als je klaar ben tom te gaan bakken: verwarm de oven voor op 175 C. Leg de deegplak op een snijplank en snij of knip het plastic open. Snij de plak in vierkantjes of rechthoekjes. Doe dat met behulp van een liniaal als je gelijke koekjes wil (als je net als ik vind dat imperfectie en ongelijkvormigheid het kenmerk van zelfgemaakte koekjes hoort te zijn, doe je het gewoon op gevoel).
Leg de koekjes op een met bakpapier beklede bakplaat en prik ze een paar keer in met een vork (dit voorkomt dat ze gaan rijzen).
Bak ze 13-15 minuten. Ik heb de mijne iets te lang gebakken: ze mogen niet bruin worden, dan zijn houden ze die typische smelt-in-de-mond shortbread structuur.